Kerkdienst en eerste dagje op Children's ward

Dag 14
Vanmorgen vroeg opgestaan om de kerk te bezoeken. Die wel geteld 20 stappen lopen is, of te wel recht tegenover ons.
De warmte was nog te doen aangezien de dienst om 07.00 uur begon. Om 07.00 uur zaten er denk zo’n 25 mensen in de kerk en aan het einde van de dienst zat de kerk bomvol. Het is hier heel normaal dat je de hele dienst gewoon binnen kunt lopen, behalve als de priester aan het preken is.
De priester kwam met het koor zingent de kerk binnen lopen en al snel werden we allemaal met heilig water besprenkelt met een soort kwast/toiletborstel.
Tussendoor veel zingen en praten, maar geen idee wat ze zeiden, want er was niets van te verstaan, aangezien ze hier een eigen taal spreken.
Om 09.00 uur was de dienst klaar en ben ik weer lekker mijn bedje even ingekropen. Tegen de middag met Sanne, Susanne en Remi naar de markt in Kpando gegaan om eten te kopen. We zagen Hollandse aardappelen liggen, dus toen hebben we gelijk wortelen en uien gekocht met de gedachte om heerlijke hutspot te maken! Verder nog wat fruit, brood, eieren, een tray cola en bier gekocht voor de heren, aangezien Luuk om 00.00 uur jarig is. 4 meiden die zwetend en zwaar tillend in Kpando lopen is niet echt een combinatie. Om de paar meter werden we toegeroepen: 2 cedi and you are free! Alsof we van die mietjes zijn die onze eigen spullen niet kunnen tillen ofzo. Het was ook eigenlijk niet te doen hoor qua zwaarte, dus die jongens halen maar lekker hun eigen bier voortaan ;)
Eenmaal thuis ongeveer 2 uur in de bloedhete keuken gestaan, maar al zeg ik het zelf: met wat kruiden en pepers smaakte de hutspot bijna net als thuis! Alleen mistten we de rookworst. Maarr…. Ik moet zeggen: ik voelde me na een vol bord hutspot weer helemaal de oude, de steen op m’n maag was weg!
Na het eten de keuken opgeruimd en daarna de verjaardag van Luuk voorbereiden. We hadden zelfgemaakte eiersalade gemaakt, wat op zich al een heel feest is om dat op een getoast broodje te eten. ’s Avonds Luuk verrast met een djembé en de mededeling dat we de volgende dag vrij hadden van stage.

Dag 15
Flink uitgeslapen en om 10.30 uur uit bed. De lekkere eiersalade van gisteren opgemaakt en daarna begonnen met opruimen van alle zooi van gisteren. De jongens hebben zelf de vloer gedweild, want die was verre van wit.
Ik ben maar begonnen aan mijn eigen was, want dat was flink wat. Ook dat gaat hier niet zo vanzelf hoor. Eerst water koken en daarna aanvullen met koud water om een beetje warm water te krijgen. Aantal handen waspoeder erbij en dan een paar keer door het water heen halen. Vervolgens in een andere emmer met koud water om het uit te spoelen. Daarna zo goed mogelijk proberen uit te wringen en aan de waslijn hangen, waar het vervolgens nog flink hangt uit te lekken. Resultaat is wel dat het snel droog is met de zon en een beetje wind. Ook moet ik zeggen dat de zweetlucht er wel uit gaat!
Na het wassen was ik zelf compleet bezweet alsof ik 10km had hardgelopen. Binnen onder de ventilator maar een beetje bijgekomen en ondertussen verder werken aan ons project voor premature baby’s. Dit project zijn we op het spoor gekomen door stichting Help Helpen. Zij voeren projecten uit in de regio waar wij werken en wonen en droegen ons dit project aan. Wij (Remi, Sanne, Evelien en ik) werden hier wel enthousiast van en besloten om dit project aan te nemen. Dit project gaat dus over baby’s die te vroeg worden geboren in het ziekenhuis. Het ziekenhuis waar wij werken heeft hiervoor weinig tot geen materialen en daardoor sterven er veel baby’s door te kort aan zuurstof, afwezigheid van couveuses, sondevoeding enz. Ons doel is om te observeren welke materialen er in het ziekenhuis aanwezig zijn en wat zij kunnen gebruiken. Door sponsorgeld wat ik bij elkaar heb verzameld samen met het geld van stichting Help Helpen voor dit project, kunnen we spullen kopen en de verpleegkundigen hierover voorlichten. Zo hopen we dus dat er minder premature baby’s overlijden en dat hier beter voor gezorgd kan worden.
Om 15.00 uur kwam Stella (de eigenaar van ons huis) binnen met 2 heerlijke cakes die ze had gebakken en het smaakte echt heerlijk!
’s Avonds wilden we eigenlijk uit eten gaan, vanwege de verjaardag, maar omdat er nu 2 andere zieken waren hebben we maar thuis spaghetti gegeten. Daarna zijn we allemaal op tijd naar bed gegaan.

Dag 16
Vroeg uit de veren om dit keer stage te gaan lopen op children’s ward! Evelien en ik gingen er al niet al te enthousiast naartoe, aangezien door andere Ghanagangers al was gewaarschuwd voor verveling. Eenmaal aangekomen op de afdeling werden we gelijk aan de schoonmaak gezet, aangezien de dagdienst hier altijd mee begint. Daarna liepen we mee met de overdracht van de nachtdienst naar de dagdienst, wat denk nog geen 5 minuten duurde over 20 patiëntjes.
De kinderafdeling moet je zien als 2 redelijk grote kamers waar per kamer ongeveer 15 bedjes met spijlen in staan. Naast het bedje staat een nachtkastje en op de vloer zit/ligt de moeder. Op deze afdeling worden kinderen niet gewassen of verzorgd door een verpleegkundige, maar door hun moeder. Zij blijven de gehele dag en nacht bij hun kind.
Om 09.00 uur begon de artsenvisite. Alle kinderen moeten dan uit bed komen (zelfs doodzieke kinderen) en moeten dan met hun moeder wachten totdat ze bij de arts mogen komen. Bij de arts wordt de temperatuur gemeten en wordt de moeder gevraagd of er nog klachten zijn. In enkele gevallen wordt ook naar de longen geluisterd of wordt een eerder gemaakte longfoto bekeken.
Er wordt eventueel medicatie voor het kind voorgeschreven of een bloedaanvraag. Deze krijgt de moeder dan mee en moet dit zelf gaan halen/uitvoeren. Hierna nemen zij de medicatie of de bloeduitslag weer mee terug en om 14.00 uur wordt er medicatie gedeeld. Erg sneu om te zien dat al die zieke kinderen steeds met hun moeder mee moeten om alles te halen. Soms heeft een moeder zelfs een tweede kind bij wat zij dan op haar rug draagt.
Bij de vraag welke ziekte het meest voorkomt op de kinderafdeling was dit duidelijk malaria. De daarop volgende zijn bloedarmoede en uitdroging en diarree. Malaria komt zo veel voor, omdat moeders hun kind hiervoor niet beschermen. De verpleegkundigen geven aan wel veel voorlichting over malaria, symptomen en preventie te geven, maar moeders houden zich er simpelweg niet aan. Een klamboe en DEET is in dit land niet duur, maar moeders hebben er geen zin in of vinden het te warm voor hun kind. Met als gevolg dat bij het kind een heel protocol gestart moet worden. De meesten zijn hier wel verzekert, een verzekering kost hier 5 cedi (€1,5) per kind per jaar. Vraag me niet wat die verzekering allemaal vergoed.
Na de artsenvisite werd er nog even geprobeerd om een infuus bij een klein baby’tje te prikken, tot ergernis van de moeder, maar dit lukte niet, en dus werd de moeder extra gestimuleerd om de borstvoeding toch te laten lukken, terwijl de baby niets dronk. Geen idee hoe ze dit verder gaan oplossen.
Vervolgens was het veel zitten en niks doen. De verpleegkundigen doen dan ook echt letterlijk niks. Je kunt je er in Nederland niets bij voorstellen, want verpleegkundigen vliegen zowat de hele dag, maar in Ghana doen ze echt niks, tenminste, niet in de children’s ward. Ghaneese verpleegkundigen vinden zelf wel dat zij het echt druk hebben. De vraag of zij ook in Nederland zouden kunnen werken, hebben we maar een beetje afgekapt.
Maar verder bij het niks doen… De verpleegkundigen wagen echt niet om hun gezicht ook maar 1 keer in de kamer van de kinderen te tonen, ze zitten alleen maar een beetje te praten of te schrijven, ik kan er gewoon met mijn verstand niet bij.
Gelukkig vond de mannelijke verpleegkundige het leuk om wat te kletsen en dus hebben we wat gekletst over verschillen tussen Ghana en Nederlands.
Om 12.00 uur was het eindelijk lunch tijd en hebben we daar ook uitgebreid onze tijd voor genomen.
Na de lunch terug naar de afdeling waar we eerst weer een half uur niks zaten te doen en daarna een rondje medicatie meekeken. Er werd ons daarbij uitgelegd dat de hoofdzuster alle medicatie uitdeelt en de verpleegkundigen kijken en stellen zo veel mogelijk vragen om alles te leren.
Vervolgens nog even met een verpleegkundige naar Maternity gelopen waar er bij 2 pasgeboren baby’tjes de controles gedaan moesten worden. Om 14.00 uur snel naar de receptie en naar huis. Met z’n allen hebben we eigenlijk wel besloten dat we morgen niet naar stage gaan, want het is leuk om 1 dag te zien, maar er zit voor meerdere dagen in de week geen uitdaging in. Volgende week naar Medical ward!
’s Middags thuis even uitgerust en ’s avonds lekker nasi gegeten die gemaakt werd door Ylse en Evelien dit keer. Daarna nog een beetje gekletst en elkaar verhoord uit de verpleegkundige bijbel: Merck manual.